Το Ημερολόγιο του Γιάννη Αλεξάνδρου (Διαμαντής)

"Μας ξεφτιλισε ζωντανός. Να μη μας ξεφτιλισει και νεκρός".

Στον Διαμαντή

Έσερνες πρώτος το χορό,

πολέμαρχος στα ρουμελιώτικα τ' αλώνια...

Παίζαν νταούλια κλέφτικα το κάλεσμα το βροντερό

κι οι μάνες σε τραγούδαγαν πλάι στα παραγώνια.

Ένα τραγούδι λάμνοντας με πορφυρό κουπί

έρχεται εκεί που σ' έριξε της μπαμπεσιας το βόλι.

Μέσα του ταξιδεύουνε όλου του κόσμου οι σκοποί 

και σ' έχει πάντα η λευτεριά σίγουρο αραξοβόλι

Με περηφάνια σε κοιτάει ο Γέρος του Μοριά

που 'ρθε καβάλα στ' άτι του για να σε πάρει.

Σύντροφο σ' έχει μπιστικό η παλιά μας κλεφτουριά

κι όλης της γης οι δοξασμένοι κομμουνάροι.

Τώρα της επανάστασης σειώντας τον κεραυνό, 

πάλι καβάλα στέκεσαι στου τραγουδιού τη ράχη,

το σάλπισμά σου στέλνοντας  μέχρι τον ουρανό,

κινάει η Μεραρχία σου για τη μεγάλη μάχη.

Γιώργης Δερβένης

Με τις πρώτες νότες του κλαρίνου ήταν σαν να ξεχύθηκε από το φύσημά του ένα αεράκι που κατέβαινε κατευθείαν από τη Ρούμελη... Στην πραγματικότητα ήταν ένα δροσερό βορεινό αεράκι απο την Πάρνηθα, που κι αυτή Ρούμελη είναι. Η κιθάρα, το λαούτο κι η φωνή το συνόδευαν. Η ορχήστρα στα μάτια μου φορούσε το δίκοχο του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, με το Δ σε κύκλο. Φαντάστηκα τον Καπετάν Διαμαντή να σέρνει τον χορό πριν τη μάχη. Μαζί του οι θαρραλέες κι ανυπόκτακτες  αντάρτισσες, αυτά τα υπέροχα κοριτσόπουλα του λαού, και τα παλικάρια του να ακολουθούν στο χορό. Πολεμάμε και τραγουδάμε! Σ' εκείνη την ταράτσα, στον έβδομο όροφο ενός άχαρου κτιρίου στο κέντρο της Αθήνας, πριν από λίγο είχε ολοκληρωθεί η παρουσίαση της δεύτερης έκδοσης του βιβλίου "Το Ημερολόγιο Γιάννη Αλεξάνδρου (Διαμαντής) - Σελιδες από τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας.

Νωρίτερα, οι διαφωτιστικές ομιλίες για τη δημιουργία του βιβλίου αυτού, για τις πρωτογενείς πηγές που με πολύ κόπο και ατελείωτη μελέτη μαζεύτηκαν, οι πληροφορίες από διάφορα περιστατικά των δύσκολων εκείνη ημερών, για τη βρομιά της εξουσίας, η κατάδειξη των αναθεωρητών της Ιστορίας, που κάποιοι από αυτούς συνταυτίζονται και με τη σύγχρονη "ριζοσπαστική" αριστερά, συνοψίζονται σε μια και μόνο φράση ενός από τους συμμετέχοντες για όλη αυτή τη δουλειά: "Συγχαρητήρια!". Κάτι που ασπάζονται ολόψυχα και τα "φύλλα"! Τέτοιες εκδηλώσεις και τέτοιες εκδόσεις και γενικότερα η μελέτη αυτών των ιστορικών συνθηκών του τόπου μας, μας κάνει να μπορούμε να εξάγουμε γόνιμα συμπεράσματα για το σήμερα...

Καπετάνιος του 34ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ και έπειτα διοικητής της ΙΙης Μεραρχίας του ΔΣΕ, σπλάχνο από τα σπλάχνα του επαναστατικού κινήματος και του ελληνικού λαού. Ένας άνθρωπος που αφοσιώθηκε και στρατεύτηκε στη λαϊκή υπόθεση, δίνοντας τη ζωή του γι' αυτήν. Και γι' αυτό η αστική τάξη τον κυνήγησε με λύσσα, όπως και τους χιλιάδες μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ. Τους εξόντωσε, τους χλεύασε, τους αποκεφάλισε, τους κρέμασε, τους εκτέλεσε, τους έθαψε σε μπουντρούμια, τους βασάνισε, τους αφαίρεσε τις ιθαγένειες, τους εξόρισε, τους λεηλάτησε το βιός, τους διέσυρε, τους διαπόμπευσε. Επειδή με το όπλο στο χέρι, αμφισβήτησαν την εξουσία της και πάλεψαν για εθνική ανεξαρτησία και σοσιαλισμό. 

Ο Καπεταν-Διαμαντής αγαπήθηκε όσο λίγοι απ' τους συμμαχητές/-τριες και τους συντρόφους/-ισσες του. Μέσα από τις μαρτυρίες συναγωνιστών του, συντίθεται το πορτρέτο ενός απλού ανθρώπου, ταπεινού, μα με πίστη ακλόνητη, που έσκυβε πάνω απ' τον κάθε μαχητή και την κάθε μαχήτριες, έτοιμος να δώσει ότι είχε και δεν είχε. Πρώτος στη μάχη και στις κακουχίες, "τεχνίτης του πολέμου", ένας άνθρωπος που ενσάρκωσε όλες τις υψηλές αρετές ενός κομμουνιστή. Και έτσι τον μελετούμε και σήμερα. Όχι ως κάτι υπεράνθρωπο, αλλά ως έναν κομμουνιστή που σφυρηλατήθηκε στη φωτιά και το σίδερο.

Μέσα από τις σελίδες του Ημερολογίου του δίνεται μια ξεκάθαρη εικόνα των δύσκολο και των κακουχιών πουανεκυουαν διαρκώς γι' αυτόν και τους/τις συμμαχητές/-τριες του στην άνιση πάλη που έδωσε ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας. 

(από την εισαγωγή της β' έκδοσης)

Τι να σας πω εγώ για τον Διαμαντή, που όταν ακούω το όνομα Διαμαντής με πιάνει η ψυχή μου. Πολέμησα μαζί του και στον ΕΛΑΣ και στον ΔΣΕ. Σε όλες τις μάζες ήταν πρώτος, ορμητικός, λιονταρίσιος. Είχε στρατηγικές ικανότητες. Ήξερε που και πως έπρεπε να δώσει τη μάχη. Το μυαλό του ήταν ξουράφι. Ήταν άριστος επιτελικός γι' αυτό κέρδιζε τις μάζες, αν και πολεμούσε πάντοτε με μεγαλύτερες δυνάμεις του αντιπάλου. Ύστερα από τη μάχη συγκέντρωνε τους μαχητές, απλούς και αξιωματούχους, και γινόταν κριτική. Στη κριτική του ήτανε σκληρός στον εαυτό του, αλλά επιεικής σε όλους εμάς. Ο Διαμαντής ήταν αθόρυβος, καλοσυνάτος, μ' έναν σπάνιο χαρακτήρα. 

Γκούρας - Θανάσης Δρούκαλης, Ταγματάρχης ΔΣΕ

Λέγομαι Νικος Καραμπέτσος, κατάγομαι από το Λευκαδίτι Φωκίδας. Στα χρόνια της Κατοχής ήμουνα τσοπανόπουλο. Στα 17 μου χρόνια προσχώρησα στον ΕΛΑΣ. Φυσικά ως τότε δεν ήξερα και δεν είχα ιδέα από κοινωνικούς αγώνες. Ένιωθα όμως το βάρος της σκλαβιάς. Ο, το αργότερα έμαθα, το έμαθα από τον Διαμαντή στον Παρνασσό. [...]

Ο Διαμαντής ήταν γεννημένος λαϊκός ηγέτης, φτάνει να πω πως οι αξιωματικοί που είχαν προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ έτρωγαν ξεχωριστό καφενείο. Ο Διαμαντής καρτερούσε στο τέλος να πάρει το συσσίτιο του και ερχόταν κοντά μας, καθόταν πάνω σε ένα λιθάρι και κουβέντιαζε μαζί μας για όλα τα προβλήματα μας, μικρά και μεγάλα, πάντα με το χαμόγελο και με μια σωστή τοποθέτηση στα προβλήματα. 

Νίκος Καραμπέτσος, Αντάρτης του ΕΛΑΣ

Γι' αυτό κι όταν έπεσε στα χέρια του μοναρχοφασιστικού στρατού, νεκρός πια, διάφοροι νταήδες εκ των υστέρων, ήθελαν να του κόψουν το κεφάλι για να το περιφέρουν κατά τη συνήθη πρακτική τους. Τότε ο διοικητής τους δεν το επέτρεψε λέγοντας την περιβόητη φράση: "Μας ξεφτιλισε ζωντανός. Να μη μας ξεφτιλισει και νεκρός."...

Το βιβλίο "Το Ημερολόγιο του Γιάννη Αλεξάνδρου (Διαμαντή) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Κοκκινη Βιβλιοθήκη".

(Με πλάγια γράμματα αποσπάσματα από το βιβλίο)