Τρίτη 27 Ιουνίου 2023

Γεια σας κορόιδα...




Βασδέκης Τηλέμαχος, καθηγητής μαθηματικών. Διηγούνται για τον Βασδέκη πως, καθώς έβλεπε τους χωροφύλακες που αποτελούσαν το εκτελεστικό απόσπασμα έτοιμους να χτυπήσουν,, αναλογίστηκε το λίγο τους μυαλό και, προτού δοθεί το σύνθημα, τους αποχαιρέτισε με ένα "Γεια σας κορόιδα!". Τον εκτέλεσαν στη Θεσσαλονίκη το 1947, στις 17 του Οκτώβρη.

Έλλη Αλεξίου, Απαντά, Βασιλική Δρυς (Το χρονικό της εκπαίδευσης)

Σε αυτή τη μικρή πλατεία κάπου στο κέντρο της Αθήνας που φέρει το όνομα του Τάσου Βουρνά είχε κλαπεί κάποτε η προτομή του.  Με θλίψη είδα ότι αυτή τη φορά διέγραψαν το όνομα του. Που να ήξεραν αυτοί οι καημένοι που το έκαναν αυτό ποια θα ήταν η θέση τους αν δεν υπήρχαν αγωνιστές και αγωνίστριες από οποιοδήποτε μετερίζι σε αυτό τον τόπο. Σε αυτή τη γη. Γιατί κύριο μέλημα κάθε εξουσίας είναι να μη μαθαίνουμε για όλους και όλες αυτές.

Όπως και να μη μάθουμε ποτέ για την κομμουνίστρια Ευθυμία Πατσιά και τον κομμουνιστή καθηγητή Τηλέμαχο Βασδέκη που εκτελέστηκαν με το χαμόγελο στα χείλη για τη συμμετοχή τους στην Εθνική Αντίσταση και τον Δημοκρατικό Στράτο Ελλάδας. Όπως κάποια κορόιδα (πρώην συνεργάτες των Ούννων Ναζί και μετέπειτα των Αμερικανών) για τρεις και εξήντα βασάνιζαν, εκτελούσαν, υπηρετούσαν τους πλούσιους, έτσι και τώρα κάποια άλλα κορόιδα είτε από άγνοια είτε από "γνώση" βεβήλωσαν την προτομή αυτή. Τους χαιρετούμε λοιπόν κι εμείς με την προσφώνηση "Γεια σας κορόιδα!", με χρέος μας να ψάχνουμε, να ανακαλύπτουμε, να μαθαίνουμε για τα πρόσωπα που έγραψαν λαμπρή ιστορία σε αυτό τον τόπο και πλήρωσαν με τη ζωή τους για αυτό... 





Διαβάστε ακόμα:

Πέμπτη 15 Ιουνίου 2023

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ, 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 1945




ΕΪ ΤΟΤΕΣ ΑΡΗ τ' όνομα σου ποιος θα το ξεχάσει 
γραμμένο πάνου σ' όλα μας τ' αλέτρια
απάνου σ' όλα τα σφυριά και σ' όλα τα δρεπάνια 
απάνου σ' όλες τις καρδιές σ' όλα τα χείλη 
απάνου στο αναγνωσματάρι της καλής γριούλας 
που στ' ανοιχτό κατώφλι του καλοκαιριού σκυμμένη
φορώντας δύο μικρούς ήλιους για ματογυάλια της
θα συλλαβίζει κλαίγοντας, λεβέντη μας,
τον τίτλο τούτο γράμμα - γράμμα πουγραψες με το σπαθί σου
απάνου - απάνου στο τραγούδι της χαράς όλου του κόσμου:
Λευτεριά για Θάνατος

Και τότες Άρη όπως και τώρα ο ίσκιος σου
θα πέφτει το βραδάκι στο τραπέζι του δείπνου μας 
και θα σπαθίζει κόκκινες φωτιές μες στα ποτήρια του κρασιού μας

Τη νύχτα πάνου στην ταράτσα εκεί στη Ρούμελης
θα σου κρατάμε πάντοτες το κέδρινο σκαμνί σου
θα σου κρατάμε απείραχτη τη θέση σου στην Άνοιξη
το ξύλινο κουτάλι σου και το παγούρι
θα σου φυλάμε και το πρώτο αχλάδι του καλοκαιριού
τον πρώτο γρύλλο στη γωνία της θύμησης 
και το πιο φρέσκο απ' τα τσαμπιά των άστρων

Και στο καρφί της μέσα πόρτας κρεμασμένη πάντοτες
θα καρτεράει η αντάρτισσα φλοκάτα σου
συλλογισμένη μες στο νύχτιο αγιάζι
και πάντοτες απάνου εδώ στης Λευτεριάς τα γόνατα
ο μαύρος σκούφος σου θα στέκει αητός της Γκιώνας 

Και πάντα ο όρκος του λαού μας για το φως 
για το ψωμί για το κρασί για την αγάπη 
και για το δίκιο θάναι (μα τη Λευτεριά στο λέω)
-ναι, ΜΑ ΤΟΝ ΑΡΗ, σου το λέω, της Λευτεριάς το πρωτοχελίδονο-
όρκος του λαού μας θάναι - ΜΑ ΤΟΝ ΑΡΗ - : Ο ΑΡΗΣ.

Γιάννης Ρίτσος: ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ (ΤΟ ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ ΤΗΣ ΔΟΞΑΣ 1945)


Πέμπτη 8 Ιουνίου 2023

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ: ΤΑΣΟΣ ΒΟΥΡΝΑΣ Ο ΑΠΡΟΣΚΥΝΗΤΟΣ,Ο ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, Ο ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ (1914-1990)






Γιατί τα σπάσαμε τ' αγάλματα των,
γιατί τους διώξαμε απ' τους ναούς των,
διόλου δεν πέθαναν γι' αυτό οι θεοί...

Κάπου στο κέντρο της Αθήνας, μια μικρή πλατεία, πήρε το όνομα του Τάσου Βουρνά. Παράξενο γεγονός... Μια προτομή στήθηκε για αυτόν τον ακούραστο εργάτη του πνεύματος. Γι' αυτόν τον ακούραστο αγωνιστή. Κάποια στιγμή η προτομή αυτή εξαφανίστηκε... Που να ήξεραν αυτοί που το έκαναν αυτό σε ποια θέση θα βρίσκονταν αν δεν υπήρχαν άνθρωποι σαν τον Τάσο Βουρνά... Αυτό είναι το μέλημα της κάθε εξουσίας. Να μην γνωρίζουμε για τον κάθε Τάσο Βουρνά αυτού του τόπου... Από όποια θέση κι αν έχουν παλέψει αυτοί... Εμείς όμως οφείλουμε να γνωρίζουμε. Να ψάχνουμε. Να μαθαίνουμε. Να ανακαλύπτουμε. Αλλιώς άδικα θα πέθαναν όλοι αυτοί οι μικροί θεοί...

Καταβροχθίζοντας μία μία τις σελίδες αυτού του μικρού σε έκταση βιβλίου διαπέρασα όλες τους μεγάλους αγώνες και τις μεγάλες στιγμές αυτού του λαού. Με τον Τάσο Βουρνά συναντήθηκα σε έναν διάδρομο ενός βιβλιοπωλείου στο κέντρο της Αθήνας. Σε ένα δρόμο που είχε διαβεί πολλές φορές. Για την ακρίβεια στα ράφια του. Η σειρά που είχε γράψει Ιστορία της νεώτερης και σύγχρονης Ελλάδας 1821-1974 μου είχε κινήσει την περιέργεια για πολύ καιρό. Αναβολή στην αναβολή πέρασαν πολλά χρόνια. Όλο και κάτι άλλο έπαιρνε την θέση του. Ένα σύγχρονο μητροπολιτικό μυθιστόρημα, ένα άλλο ιστορικό βιβλίο, μια πολιτική μελέτη, ένα, ένα, ένα... Μέχρι που διάβασα το πολύτιμο βιβλίο του Σύντομη Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης. Ένας άλλος κόσμος ξανοίχτηκε μπροστά μου για τα γεγονότα εκείνης της εποχής. Όχι φτιασιδωμένα όπως τα γράφουν τα σχολικά βιβλία. Και ξάφνου όλοι αυτοί οι δρόμοι της γειτονιάς μας, της γειτονιάς της καρδιάς μας, τα Εξάρχεια, που έχουν ονόματα διαφόρων "επαναστατών", Λόντων, Ζαΐμηδων, Μαυρομιχαλαίων και λοιπών αποκαθηλώνονται. Απατεώνες, καταπιεστές (Τι Μπραΐμης -Ιμπραήμ- τι Ζαΐμης  αναφωνούσε ο λαός μας κατά την επιδρομή του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο), φιλοχρήματοι κοτσαμπάσηδες, παπαδαριό και καραβοκύρηδες. Αλλά ψηλώνουν άλλους λαογέννητους αγωνιστές στα μάτια του αναγνώστη και της αναγνώστριας.

Πιάνοντας στα χέρια μου και ξεφυλλίζοντας λοιπόν αυτό το βιβλίο, άλλωστε αγαπώ πολύ τις βιογραφίες των ανθρώπων των Ιδεών και των ακάματων εργατών της γραφής,  γνώριζα οτι θα το καταβρόχθιζα σελίδα σελίδα! Διαπερνά εξάλλου όλη αυτή την περιόδο του αγώνα του κόσμου αυτού του τόπου για μια δίκαιη ζωη. Πέρασα λοιπόν με τον Τάσο Βουρνά από τόπους εξορίας και μπουντρούμια, από γραφεία εφημερίδων και περιοδικών τέχνης και πολιτικής, μύρισα το χαρτί και το μελάνι χιλιάδων σελίδων εφημερίδων και βιβλίων που γέμισε.  Φίλη αναγνώστρια και φίλε αναγνώστη αυτού του ιστολογίου διάβασε τα βιβλία ιστορικής έρευνας του Τάσου Βουρνά και σίγουρα τότε θα καταλάβεις γιατί πορεύεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο αυτός ο τόπος διακόσια χρόνια τώρα. Κι έτσι γνωρίζοντας την Ιστορία μας θα τον αλλάξουμε... Κι αν δεν το αποφασίσεις πιάσε στα χέρια σου αυτό το μικρό βιβλιαράκι. Σίγουρα δεν θα χάσεις...

Και σαν υποσημείωση, για τα πολιτικά συμπεράσματα και τις κρίσεις του συγγραφέα που αφορούν στο εσωτερικό του Κομμουνιστικού Κόμματος εκείνης της εποχής, αυτό που πιστεύω είναι ότι, οποιαδήποτε κρίση πρέπει να  γίνεται μετά από βαθιά μελέτη των γεγονότων...