Στον Γ. Σεραφίνο... (ανοίγει το πράγμα, όπως είπες συνοδοιπόρε στον Κόσμο των Ιδεών...)
Κατά την πρώτη μου περιοδεία στην Ελλάδα γνώρισα τον ανείπωτο εξευτελισμό να παραστώ στη λεηλασία του Παρθενώνα από τα εκλεκτότερα γλυπτά του και στην καταστροφή ορισμένων από τα αρχιτεκτονικά τμήματά του. [...] Είναι οδυνηρό να συλλογίζεται κανείς πως αυτά τα τρόπαια του ανθρώπινου πνεύματος, τα οποία αντιστάθηκαν στη σιωπηλή φθορά του χρόνου για ένα διάστημα μεγαλύτερο από είκοσι δύο αιώνες [...] ήταν τελικά καταδικασμένα να γνωρίσουν μια τέτοια σαρωτική κακοποίηση που πάντα θα αποτελεί αντικείμενο αποδοκιμασίας.
Αυτά έγραφε μεταξύ των άλλων ο Έντουαρντ Ντόντγουελ. Μπορεί γι' αυτόν να ήταν μνημείο ντροπής όλο αυτό το πλιάτσικο αλλά για τους υπόλοιπους αυτού του συλλογικού έργου το να πάρουν με τόσους δόλιους τρόπους πολιτιστικούς θησαυρούς που ανήκαν σε άλλους λαούς και τόπους (σε αυτή την περίπτωση στον τόπο μας), ήταν κατορθώματα που έπρεπε να εξιστορηθούν. Και μάλιστα να υπεραμυνθούν των πράξεων τους, Άγγλοι και Γάλλοι σε ένα πρωτοφανές ράλι αρπαγής, απειλώντας, δωροδοκώντας και χρησιμοποιώντας κάθε μέσο και διασύνδεσεις πετύχαιναν τους σκοπούς τους.
Το συλλογικό αυτό βιβλίο είναι ένα σπουδαίο βιβλίο από πλευράς μαρτυριών των ίδιων των ανθρώπων που σχεδίασαν και εκτελούσαν τις συγκεκριμένες αποστολές. Η κατατοπιστική εισαγωγή του για την εσωτερική κατάσταση που επικρατούσε τις δύο τελευταίες προεπαναστατικές δεκαετίες είναι διαφωτιστική. Η Αφροδίτη της Μήλου, οι ναοί, τα αγάλματα, το Ερέχθειο που δεν κλάπηκε επειδή δεν βρέθηκε τόσο μεγάλο καράβι για να το μεταφέρει, η απληστία των Άγγλων κυρίως, διπλωμάτες, προεστοί, ελληνες εργάτες, η Υψηλή Πύλη, τυχοδιώκτες, "αρχαιολάτρες" και πολλοί άλλοι παρελαύνουν από τις σελίδες του εξηγώντας ο καθένας την αλήθεια του. Μα την πιο μεγάλη αλήθεια την έγραψε ο Βύρωνας το 1812.
Παγώνει, Ελλάδα, ευγενική η καρδιά που σ' ατενίζει,
σαν εραστής πια δεν σκιρτά πάνω απ' τα χωματά σου,
τυφλό είν' το μάτι που θωρεί και δεν δακρύζει
τα κάστρα σου γυμνά, συντρίμμια συλημένα τα ιερά σου
σε χέρια Βρετανών, που σ' άρμοζε καλύτερα να στέρξουν
λείψανα σαν αυτά που ανεπανόρθωτα χάθηκαν.
Κατάρα στη στιγμή που απ' το νησί τους ξεχύθηκαν
τον άμοιρο τον κόρφο σου ξανά για να κουρσέψουν
και τους θεούς σου ευάλωτους στη φρίκη του Βορρά να φυγαδέψουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου