-Τι ωραίος τίτλος!
-Που το ξέθαψες αυτό, ρώτησα!
-Στο μικρό βιβλιοπωλείο στην πλατεία Κυριακού, αυτή την όμορφη πλατεία, που την ονόμασαν πλατεία Βικτωρίας. Έτσι, για να δείξουν τη δουλοπρέπειά τους σε βασίλισσες και πρίγκηπες...
-Το θυμάμαι, έχω χρόνια να το επισκεφτώ. Δε φανταζόμουν ότι μπορεί να έχει επιβιώσει τόσο μακριά από τη «βιβλιοπιάτσα»! Θυμάμαι στα εικοσιλίγα μου χρόνια να κατεβαίνω τα δύο σκαλάκια και να μπαίνω μέσα με συστολή, τότε που βουτούσα με δίψα στον τεράστιο και σχεδόν άγνωστο ωκεανό των βιβλίων, και να βλέπω πενηντάρηδες και εξηντάρηδες να πίνουν τα τσιπουράκια τους και να συζητούν με άνεση για κάθε είδους βιβλία. Κι εγώ, νεούδι μπροστά τους, να στήνω αυτί. Να ψάχνω σωσίβιο στα λόγια τους μέσα σε αυτή τη μεγάλη θάλασσα της γνώσης...
-Κι όμως! Υπάρχει! Και κρύβει μέσα του ακόμα μικρούς θησαυρούς!
-Όταν το διαβάσεις γράψε δυο λόγια! Φαίνεται από τον τίτλο και μόνο ότι πρόκειται για διαμαντάκι! Άντε, μην αργείς!
« Είμαι ένας ανίκανος άνθρωπος», βρίσκει τη δύναμη να πει και να παρουσιάσει πρώτα πρώτα το έλλειμμά του σαν ταυτότητα του εαυτού του. Ένας άνθρωπος που οι υλιστικές φαντασιώσεις του τού έμαθαν να ξεχνά να ονειρεύεται, να υποφέρει μέσα στην ίδια του την ύπαρξη και να εγκλωβίζεται ανάμεσα στα προσωπικά και κοινωνικά τείχη. Η δύναμή του βρίσκει εύφορο έδαφος στα ψυχικά του κενά και η καθοριστική ιστορική στιγμή, κατοχική περίοδος, αποδυναμώνει ακόμα περισσότερο όσα κομμάτια του έχουν απομείνει ζωντανά.
«Και τώρα με τελειώνει η Κατοχή»
Όμως, η δύναμη αυτή έχει κι άλλη μια όψη που η σπίθα της σιγοκαίει περιμένοντας τη στιγμή που θα γίνει φωτιά, και ο άνεμος που θα τη θεριέψει είναι αυτός της ελευθερίας.
« Και χρειάστηκε να βουτήξω βαθιά μέσα μου, σαν το δύτη, για να βρω τον εαυτό μου σε μιαν άκρη της γης, να σκάβει, λέει τον ουρανό...»
Ονειρεύεται ξανά, τα ψυχικά του κομμάτια ξαναβρίσκουν την ισορροπία, ενοποιούνται και στον καθρέφτη πια δεν αντικρύζει το άτομο-εαυτό, αλλά έναν ολόκληρο λαό.
Η πνευματική αφύπνιση και η ηθική του συνείδηση θα τον οδηγήσει στους δρόμους του αγώνα, στην αντίσταση ενάντια στον κατακτητή, στην ενεργό δράση για τη συλλογική απελευθέρωση και τελικά στην απελευθέρωση του ίδιου του του εαυτού από τους φόβους του και την ψυχική του κατάρρευση.
«Πώς να υποφέρει κανείς να σου τσαλακώνουν έτσι την ανθρωπιά σου! Αυτό το κράτος, που απλώνει τα βρώμικα χέρια του, στο ίδιο σου το κορμί, και σε ξεγυμνώνει και σε κοιτάει με τα ηλίθια, τα πρησμένα μάτια του, άψυχα και εκνευριστικά, σε θεωρεί ιδιοκτησία του. Έτσι παίρνει αργότερα τη συνήθεια να σου ξεγυμνώνει και την ψυχή για να δει πως σκέφτεσαι! Κι αν δεν βγαίνεις στα δικά του μέτρα του «καλού πολίτη» σου περνάει και το μυαλό από τον κλίβανο, για να σε καθαρίσει από «επικίνδυνες ιδέες!
Δεν τρέφεται πια από φαντασιώσεις, αλλά ονειρεύεται και αγωνίζεται για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Για όσους τόλμησαν και για όσους δεν κατάφεραν να αντικρύσουν τον εαυτό τους, να αντισταθούν και να παλέψουν με τη φοβισμένη και άρρωστη ψυχή τους.
«Άρρωστη ψυχή, λέει! Μα επιτρέπεται σήμερα ν΄ αρρωστήσουν οι ψυχές; Όχι! Δεν έχουμε καιρό ν΄αρρωστήσουμε! Ούτε να πεθάνουμε δεν ευκαιρούμε! Εδώ είναι μάχη της ζωής! Πρέπει να ζήσουμε, αν όχι γι' άλλο τίποτα, από πείσμα σ' αυτούς, που ήρθαν να μας πεθάνουν. [...]
Ω! Στηρίξου άρρωστη ψυχή - ψυχή μου! - στο γενναίο μου μπράτσο! Κι αν δεν υπάρχουν πια ιππότες, όμως υπάρχουν Δον Κιχώτες!... Στηρίξου! Εγώ σκάβω τον ουρανό! Μπορώ να κρατήσω ένα πουπουλένιο συγνεφάκι του, όπως εσύ!»
[Το βιβλίο του Νίκου Κατηφόρη, «Όταν εσκάβαμε τον ουρανό», εκδόθηκε το 1964 από τις Θεμέλιο και σήμερα κυκλοφορεί από τη «Σύγχρονη Εποχή»]
[Το βιβλίο του Νίκου Κατηφόρη, «Όταν εσκάβαμε τον ουρανό», εκδόθηκε το 1964 από τις Θεμέλιο και σήμερα κυκλοφορεί από τη «Σύγχρονη Εποχή»]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου