Τότε, πέρασε οδηγώντας τη μηχανή του από την οδό Καρόλου στο κέντρο της Αθήνας. Αίμα μύριζε η γαλλοονομασμένη από τις ιμπεριαλιστικές σφαγές των αποικιοκρατών οδός. Στ' αριστερά του, στρατιές τοξικοεξαρτημένων αστέγων κοίτονταν χυμένοι μέσα στη βρομιά των πεζοδρομίων. Αίμα μύριζε από το δηλητήριο που χυνόταν στις φλέβες τους από το σουτάρισμα στις ζωές τους του κρατικού και παρακρατικού καπιταλισμού που τους θέλει νεκροζώντανους. Στ' αριστερά του πάλι, το άθλιο χουντοκτήριο που οι Ιταλοί διαφεντεύουν πια, αγοραζοντάς το μπιρ παρά, δεσπόζει με τη μιζέρια του στην περιοχή. Αίμα μύριζε, αίμα πενήντα επτά ανθρώπων από το κεφαλαιοκρατικό έγκλημα. Τότε, μια γνώριμη μυρωδιά που κατακλύζει την Αθήνα κάθε άνοιξη του ήρθε στα ρουθούνια. Ανάμεσα στα καυσαέρια χιλιάδων εξατμίσεων μια δόση μυρωδιάς από νερατζιά του ξύπνησε κάτι ανθρώπινο. Όσες φορές ξαναπέρασε δεν μπόρεσε να βρει αυτό το δέντρο... Αυτή η μυρωδιά του δημιουργούσε την ψευδαίσθηση ότι η ζωή προχωρά παρόλο το αίμα που μύριζε όπου κι αν κοιτούσε σε αυτό το δρόμο. Ίσως από επάνω της ήθελε να πιαστεί. Να βρει ελπίδα στη ζωή... Από την ψευδαίσθηση αυτή ξύπνησε κοιτάζοντας προς το άνοιγμα της πλατείας Καραϊσκάκη. Το κόκκινο αιμάτινο χρώμα της δύσης στον ουρανό του θύμιζε σε κάθε τόνο ότι το αίμα, το άδικα χυμένο, είναι το βασικό συστατικό αυτού του σάπιου κόσμου. Ενώ το αίμα θα έπρεπε να είναι ο βασικός ζωοδότης. Ο ζωοδότης της χαράς...
φύλλα
μια γλυκιά γαλήνια ζέστη χύνεται άξαφνα από τα φύλλα του, όχι πια φύλλα βιβλίου μα φύλλα δέντρου...
Η λίστα ιστολογίων μου
Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2025
Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2025
Λογοτεχνικές λεπτομέρειες #3 : Για τους λάτρεις του Κωστή Παλαμά μέσα από τη ματιά του Νίκου Ζαχαριάδη...
Είναι αυτές οι μικρές λογοτεχνικές χαρές που ενώ για άλλους είναι ανεξήγητες σε εμάς δημιουργούν μια εσωτερική ευφορία κι ένα χαμόγελο για αυτή την ανακάλυψη στο χώρο των γραμμάτων..., έγραφα στις προηγούμενες λογοτεχνικές λεπτομέρειες!
Σαν σήμερα ήρθε στη ζωή αυτός ο Γίγαντας του Λαού μας ο Κωστής Παλαμάς. Τα "φύλλα" με τις μικρές τους δυνάμεις τον έχουν τιμήσει με κείμενα και ιστορίες τους. Οι λογοτεχνικές λεπτομέρειες είναι επίσης μια αγαπημένη σειρά αυτού του ιστολογίου. Σήμερα θα δούμε πως ο έγκλειστος στο Νταχάου της Κέρκυρας κομμουνιστής ηγέτης Νίκος Ζαχαριάδης καταπιάστηκε και έφερε στο φως μέσα σε πάρα πολύ δύσκολες συνθήκες τον "Αληθινό Παλαμά"...
Η σημερινή επίσημη Ελλάδα αποφάσισε να στήσει την προτομή του Παλαμά στον Εθνικό Κήπο. Έτσι φτηνά και εύκολα πάνε να ξοφλήσουν με τον ποιητή, που η δημιουργία του στο πιο βαθύ και πιο πραγματικό νόημα της τόσο τους είναι ξένη και τόσο τη φοβούνται.
Όποιος έχει πολύ λίγο-πολύ γερό μάτι δε δυσκολεύεται διόλου να ξεδιαλύνει τους πραγματικούς σκοπούς της "χειρονομίας της προτομής". Η αντίδραση βιάζεται μια ώρα αρχήτερα να ξεφορτωθεί τον Παλαμά, να τον χώσει ζωντανό στον τάφο, να τον χώσει ζωντανό στον τάφο, να γλυτώσει απ' το βραχνά του. [...]
Δεν θέλουνε ν' αποκαλύψουμε στα πιο πλατιά λαϊκά στρώματα το αληθινό περιεχόμενο του παλαμικού έργου, γιατί ένα τέτοιο πράγμα δε συμφέρει στην πολυκέφαλη και πολύμορφη αντίδραση. Η μοναδική αξία για τον Παλαμά τιμή θα ήταν, κοντά στ' αλλά, και η κρατική έκδοση των απάντων του σε πολλές δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα και η πιο πλατιά εκλαΐκευση, με όλα τα μέσα, του έργου του. Αυτό το προτείνουμε εμείς, που έχουμε τις πιο μεγάλες ουσιαστικές και βάσιμες αντιρρήσεις για ορισμένες πλευρές του έργου του. Αυτό δείχνει ότι, παρ' όλες τις επιφυλάξεις μας, νιώθουμε πραγματικά το παλαμικό έργο και δεν το φοβόμαστε διόλου. Τις αρνητικές πλευρές του τις ξεπερνάνε κριτικά - δημιουργικά. Ενώ η πολυπρόσωπη αντίδραση μια τέτοια πρόταση ούτε θέλει να την ακούσει, γιατί μοναδική της έγνοια, είναι ν' αποκλείσει τον Παλαμά απ' τα πλατιά στρώματα του εργαζόμενου έθνους και να ξοφλήσει μαζί του με μερικές ρηχές φέστες και παράτες φτηνές. Οι αληθείς, που ξεπηδάν λαμπρές και κοφτερές από το καλύτερο μέρος του έργου του ποιητή, δεν πρέπει να φτάσουν στ' αφτιά του λαού.
Πούθε βγαίνει μια τόσο κατηγορηματική διαβεβαίωση και κατηγορία; Από το αναμφισβήτητο γεγονός, ότι μέχρι σήμερα η επίσημη κι ανεπίσημη αντίδραση από το έργο του Παλαμά αγνόησε κάθετι που αναφέρεται στις φιλοσοφικές του πεποιθήσεις, στην αρνητική κριτική του θέση απέναντι στην αρχαιοελληνική και βυζαντινή κληρονομιά ( όπως τουλάχιστον μας την ερμηνεύει και μας τη διοχετεύει η αντίδραση αυτή), καθετί που αναφέρεται στη νεοελληνική εξέλιξη και κατάντια, στους οραματισμούς του για το παραπέρα ξετύλιγμα, όχι μονάχα του λαού μας μα και ολόκληρης της ανθρωπότητας. Αυτά τα επίκαιρα και ζωντανά προβλήματα, που το ειδικό τους βάρος είναι αυτό που κυριαρχεί και επιβάλλεται στην όλη παλαμική δημιουργία, και που ο ποιητής τα αντιμετωπίζει με λύσεις, που ξεφεύγουν από τα όρια της αντίδρασης[...] ανταποκρίνονται απόλυτα στα πραγματικά συμφέροντα του εργαζόμενου έθνους και του τόπου μας. [...]
Ακούραστος και πρωτοπόρος αγωνιστής για τη δημοτική, για τη γλώσσα του λαού. Μα αυτό, όπως είπαμε δε φτάνει. Και πραγματικά, αυτό δε λέει τίποτα [...] για το παλαμικό έργο. Σαν τεχνίτης είναι είναι ο πιο μεγάλος από τους σύγχρονους, αν όχι από όλους τους νεοέλληνες ποιητές. Μα και αυτό δεν φτάνει. Μπορεί ο Παλαμάς να μην έκφρασε πάντα σωστά τα πραγματικά του τόπου και του λαού συμφέροντα. Είναι αλήθεια ακόμα, οτι πολλές φορές έκανε το αντίθετο και γίνηκε φορέας των σωβινιστικών ιδεών και θεωριών. Όμως παρ' όλα αυτά, στο πιο σημαντικό και βαθύ περιεχόμενο του έργου του, στάθηκε ένας πρωτοπόρος λαϊκός εμψυχωτής, που έσπασε αντιδραστικά δεσμά και προλήψεις και φτερούγισε προς πιο πλατιούς λαϊκούς και πανανθρώπινους ορίζοντες. Ο Παλαμάς με το νυστέρι της μεγάλης τέχνης του και της καθάριας σκέψης του χάραξε καινούργιους δρόμους στο νεοελληνικό κοινωνικό ξετύλιγμα, δρόμους προόδου και πολιτισμού.
ΝΙΚΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ: Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
(γραμμένο στις φυλακές της Κέρκυρας από τις 20/11937 - 15/3/1937 και δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 1944 σε παράνομη έκδοση)
Διαβάστε ακόμα:
Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2024
Οι περιπέτειες του Πέτρου Γεωργίου: ΝΟΣΗΡΟΙ ΜΗΥΡΥΚΑΣΜΟΙ * Συνωμοσία γραφιάδων της γριάς
Ήραααα, Ήραααα, Ήραααα!
Αυτό το σύνθημα των φίλων του Ηρακλή στριφογύριζε στο κεφάλι μου και σιγοτραγουδούσα όση ώρα διάβαζα αυτό το μικρό βιβλιαράκι! Κι αργότερα στις υπόλοιπες υποχρεώσεις της καθημερινότητας συνέχιζε να βουίζει μέσα μου! Και κάπου εκεί στο πέταλο της θύρας 10 μαζί με τους άλλους αυτονομίτες που κάποτε την είχα επισκεφτεί κι εγώ με έβλεπα να το φωνάζω! Ένα βιβλιαράκι που το απόλαυσα κεφάλαιο κεφάλαιο, παράγραφο παράγραφο, λέξη λέξη! Τι μπορεί άραγε να με συνέδεε με τον Μάκη Σαρλή και τον νεαρό Ηρακληδέα συνοδοιπόρο του και γέλασα τόσο πολυ και στο τέλος συγκινήθηκα; Να είναι η old school γενιά, τα πάθη που σέβομαι, το ταξικό τους ένστικτο, οι αντιφάσεις τους;
Αλλά ας μείνω στον Μάκη Σαρλή γιατί αυτό είμαι σίγουρος ότι θέλει κι ο συγγραφέας συνοδοιπόρος του! Ένα απλό γκουγκλάρισμα θα βοηθήσει να μάθεις φίλη αναγνώστρια και φίλε αναγνώστη. Αλλά μόνο την επιφάνεια... Εδώ θα μάθεις ότι αυτή η φιγούρα της πόλης Ο Μάκης ήταν Μαρξιστής, χωρίς να το ξέρει! Ο Μάκης ο στραβοστόμης, για τους παροικούντες στη Θεσσαλονίκη ο στραβοστόμης είναι αυτός που η τρέλα για την ομάδα του τον κάνει να στραβώνει το στόμα του όταν παθιάζεται ενώ φτύνει φοβερές ατάκες! Εδώ θα δούμε την ατόφια λαϊκότητα, τη συντροφικότητα, το πάθος, τις αντιφάσεις, τη μεγαλοσύνη ψυχής και τη γνησιότητα ενός ανθρώπου που όπως έλεγε και ένας άλλος οπαδός, αρχηγική μορφή ομάδας της Αθήνας Είμαι εκεί δεμένος πίσω από το άρμα της ομάδας μου. Με σέρνει. Δεν μπορώ να κάνω πίσω με τίποτα. Είναι ένα γλυκό λάθος. Εσύ δεν έχεις κάνει "λάθη" στη ζωή σου; Έτσι κι ο Μάκης! Ακόμα και τις τελευταίες μέρες της ζωής του, εκεί στο νοσοκομείο, χτυπημένος άσχημα από τον καρκίνο, κανόνιζε να είναι όλος ο λαός του Ηρακλή ασφαλής και ενωμένος. Να μπει να δει την ομάδα του χωρίς να πληρώσει τα εξωφρενικά εισιτήρια. Ήξερε ότι πεθαίνει και είπε στον ανώτερο αστυνομικό από το τηλέφωνο Τόσα χρόνια που πηγαίνουμε στις Σέρρες, γίνονται επεισόδια και ότι αν ήθελε η αστυνομία, να μη γίνει το παραμικρό αυτή τη φορά θα έπρεπε να είναι όσο το δυνατό πιο μακριά από τα "παιδιά με τις κουκούλες". "Να μη φαίνονται οι αστυνομικοί. Και να το ξέρεις είναι καλά παιδιά αυτοί, απλά δε συμπαθούν τις αρχές!" Αυτά και άλλα πολλά με το γνήσιο ένστικτο του και τις στραβοστομιές του έλεγε ο Μάκης Σαρλής. Αυτή η γνήσια λαϊκή φιγούρα. Το μόνο κρίμα είναι ότι όλη αυτή την ενέργεια του, την αγωνιστικότητα για τον ημίθεο, την οργανωτικότητά του και το πάθος του τα έδωσε σε αυτό, ας το πούμε έτσι, γλυκό λάθος... Κι όχι εκεί που θα έπρεπε... Αλλά έτσι είναι τα πάθη... Και αυτό το μικρό ιστολόγιο τα σέβεται με το παραπάνω! Α! Και ευχαριστεί τον άγνωστο αυτό συγγραφέα του μικρού αυτού διαμαντιού! Ψάξτε το οι μεγαλύτεροι, η παλιά άγρια νεολαία και διαβάστε το!
Το βιβλίο "Οι περιπέτειες του Πέτρου Γεωργίου - ΝΟΣΗΡΟΙ ΜΗΡΥΚΑΣΜΟΙ * Συνωμοσία γραφιάδων της γριάς" από τις εκδόσεις Άλφα/Θήτα/Δέκα κυκλοφορεί και μπορείτε και να το παραγγείλετε από το βιβλιοπωλείο ΑΚΥΒΕΡΝΗΤΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ στη Θεσσαλονίκη.
Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2024
Η σκακιέρα...
Στη μνήμη του πατέρα μου (1944 - 2024)...
Όλα, όλα, και τ' άλογα μου θα σου δώσω
Μονάχα ετούτο τον τρελό μου θα κρατήσω
που ξέρει μόνο σ' ένα χρώμα να πηγαίνει
δρασκελώντας την μίαν άκρη ως την άλλη
γελώντας μπρος στις τόσες πανοπλίες σου
μπαίνοντας μέσα στις γραμμές σου ξαφνικά
αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις
Έλα να παίξουμε...
Κι αυτή δεν έχει τέλος η παρτίδα...
Μανώλης Αναγνωστάκης
Τελείωσε η παρτίδα πατέρα. Όχι αυτή που σκάρωσες με τον φίλο σου και συμφοιτητή σου σ' εκείνη την αυτοσχέδια σκακιέρα που από τη φτώχια σας φτιάξατε σ' ένα χαρτόνι μιας κούτας ουίσκι. Ποιος ξέρει που μπορεί να τη βρήκατε. Ίσως σ' εκείνη την ταβέρνα που δούλευες χωρίς να πληρώνεσαι για ένα πιάτο φαΐ στη Θεσσαλονίκη όπου σπούδαζες. Τελείωσε η παρτίδα της ζωής σου κι εγώ τώρα έμεινα με αυτή τη σκακιέρα και τα πιόνια, τις βασίλισσες, τους βασιλιάδες, τους αξιωματικούς, τα άλογα, τους πύργους. Είδες! Τα πιόνια έβαλα πρώτα σε αυτές τις γραμμές πατέρα. Ίσως γιατί όταν τα θυσίαζα πρώτα στις μάχες στεναχωριόμουν πιο πολύ κι από όταν έχανα τον βασιλιά και έχανα την παρτίδα. Γιατί με τα "πιόνια" ήμουν πάντα στη ζωή μου κι όχι με τους βασιλιάδες. Ακόμα και τότε ασχημάτιστο παιδί... Ως βαθιά υλιστής ξέρω ότι σε κανένα άλλο κόσμο, σε καμία άλλη ζωή, από κανέναν άλλον ουρανό δεν θα δεις ποτέ αυτές τις γραμμές. Και είναι κρίμα γιατί σίγουρα θα σου άρεσε που είμαι με τα πιόνια...
Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2024
'48 | Αντίσταση στον μεγάλο εποικισμό
Φαντάζομαι ότι όλος ο κόσμος θεωρεί ότι οι Παλαιστίνιοι είμαστε θύματα. Δεν είμαστε θύματα, είμαστε αγωνιστές. Και είμαστε αγωνιστές πιο απελευθερωμένοι από όλο τον κόσμο που είναι κάτω από την πίεση του καπιταλισμού καιρού ιμπεριαλισμού. Τουλάχιστον μπορούμε να πούμε στους Ισραηλινούς "όχι".
Narisam Tamimi
Τα "φύλλα" τη λογοτεχνία αγαπούν! Και την Ιστορία! Την ιστορία των ανθρώπων και κυρίως των αγώνων τους για έναν καλύτερο κόσμο! Με τα βιβλία καταπιάνονται είτε ως "απόλαυση", είτε ως στράτευση στον αγώνα, είτε ως αυτομόρφωση! Με τη μικρή και μεγάλο οθόνη δεν έχουν και πολύ καλή σχέση. Θα έλεγα είναι "ακούλτουρος" παντελώς ο συντάκτης τους! Αλλά εδώ πρόκειται για κάτι άλλο! Που δεν χρειάζεσαι να έχεις ιδιαίτερες γνώσεις για να μιλησεις. Πρέπει το λιγότερο να μην έχεις χάσει την ανθρωπιά σου. Για ένα ντοκιμαντέρ από ανθρώπους του κινήματος και του αγώνα! Από την ομάδα "218". Όχι από επαγγελματίες. Και αυτό δίνει μεγαλύτερη αξία σε αυτό! Αλλά η μεγαλύτερη αξία του είναι το ίδιο το ντοκιμαντέρ! Η επίσκεψη τους παρόλες τις δυσκολίες στη Δυτική Όχθη, στην Παλαιστινιακή Γη και ο τρόπος που του γύρισαν είναι ένας άθλος από μόνος του.
Οι κάμερες και τα μικρόφωνά τους μπήκαν σε σιδερόφρακτα σπίτια από τον κίνδυνο των επιθέσεων με πέτρες από τους εποίκους, μίλησαν με τους κατοίκους τους που δεν μπορούν να λείψουν από αυτά γιατί θα τα καταλάβουν αμέσως λούμπεν στοιχεία του παρακράτους, μπήκαν σε θέατρα και μας μεταφέρουν το πείσμα των ανθρώπων που μετατρέπεται σε πολιτισμό κι αγώνα, κινήθηκαν σε δρόμους, μας μεταφέρουν την εικόνα των μπλόκων που καθημερινά περνούν οι άνθρωποι που κατοικούν εκεί. Στην πατρίδα τους που δεν μπορούν να χαρούν. Στην πατρίδα τους που πρέπει να κάνουν κύκλους χιλιομέτρων για να πάνε στο απέναντι στενό γιατί έτσι θέλει το απαρτχάιντ. Μας δείχνει την καθημερινότητα αυτού του Γίγαντα Λαού! Που δεν το βάζει κάτω! Που δεν σκύβει το κεφάλι! Που σε κάνει ντρέπεσαι που δεν έχεις δώσει όλο σου το είναι με τη συμπαράστασή σου. Κι όλα αυτά σε συνθήκη "ειρήνης"... Το 2022... Όχι σήμερα... Για να φανταστεί κανείς τη διαφορά... Και αυτό που μας λένε και βρωντοφωνάζουν είναι αυτό:
Δε θέλουμε τα δάκρυα σας. Δεν είμαστε θύματα, είμαστε μαχητές της ελευθερίας.
Bassem Tamimi
Αυτά τα λίγα λόγια μπορούν να γράψουν τα "φύλλα" γιατί δέκα μέρες μετά την πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ τα στομάχια όσων το παρακολούθησαν είναι σφιγμένα. Και υπόσχονται τη συνέχεια της αλληλεγγύης τους στον παλαιστινιακό λαό που δεν έχει τίποτα πια να χάσει. Για όσες και όσους θέλουν να μάθουν τι ακριβώς συνέβαινε στη Δυτική Όχθη πριν την 7η Οκτώβρη του 2023 το ντοκιμαντέρ αυτό είναι μια καλή αρχή. Είναι η αρχή! Η συνέχεια είναι ο αγώνας! Τα "φύλλα" ευχαριστούν από την καρδιά τους την ομάδα "218". Τα "φύλλα" με περηφάνια φωνάζουν: ΔΕΙΤΕ ΤΟ!
Πληροφορίες για τις προβολές στη σελίδα του ντοκιμαντέρ στο Facebook 48|Resisting the big settlement - 48| Αντίσταση στον μεγάλο εποικισμό.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)