ΑΛΛΑΞΤΕ ΤΗ ΜΟΙΡΑ ΣΑΣ
Άβουλος μη σταθείς στιγμή μπρος στης ζωής τη στράτα
κι είν' όμορφα τα γερατιά, κι είναι γλυκειά τα νειάτα.
Χιλιόγλωσση 'ναι η προσευχή
κι έχει απ' τα χρόνια πια γεράσει
κι όμως ακόμα στου Θεού τ' αφτιά δεν έχει φτάσει.
Τίποτα τίποτα καλό σε σας δεν έχουν δώσει
όσοι σοφοί περάσανε και παντογνώστες και μεγάλοι.
Ποιον περιμένετε να 'ρθει; Ποιον καρτεράτε να σας σώσει;
Εσείς μονάχα με τα χέρια σας, με το μαχαίρι, με την πράξη,
αν δεν αλλάξετε τη μοίρα σας, ποτέ της δεν θ' αλλάξει.
Σπάσατε τα βαρειά δεσμά της μοίρας της ανθρώπινης
κι αγκαλιαστήτε αδελφικά και γλυκοφιληθήτε,
για σας καρπίζει κι έγινε παράδεισος η μάνα η γης
και σας καλεί την όμορφη ζωή της να χαρείτε.
Φώτης Αγγουλές, ο προλετάριος Χιώτης ποιητής. Μα πάνω απ' όλα Άνθρωπος με Α κεφαλαίο. Από τι πάστα είναι κάποιοι άνθρωποι... Η πάστα του αγωνιστή κομμουνιστή και η πάστα του ανθρώπου τους κάνει να είναι σαν τον Φώτη της Χίου. Τον γνώριζα τον Φώτη Αγγουλέ. Είχα διαβάσει κάποια ποιήματα του. Ήξερα για τις ταλαιπωρίες του. Μα όλο αυτό τον εσωτερικό του κόσμο δεν μπορούσα να τον φανταστώ. Όλα αυτά που πέρασε στις εξορίες, τις φυλακές και στο αγαπημένο του τόπο δεν τις ήξερα. Μέχρι που έπεσαν στα χέρια μου αυτά τα δύο διαμαντάκια. Διαμάντια, όχι απλά μικρά διαμαντάκια. Έχοντας σχέση με το νησί της Χίου, έστω και σαν καλοκαιρινός επισκέπτης, με συγκίνησε ακόμα πιο πολύ αυτός ο άνθρωπος.
Δύο βιβλία λοιπόν! Το πρώτο με τίτλο Φώτης Αγγουλές - Στοιχειοθετώντας ποιήματα, πεζά, τα χρονογραφήματα του "Σπέρου" είναι ένα μεγάλο μέρος αθησαύριστων της προσφοράς του στα ελληνικά γράμματα μέσα από εφημερίδες και περιοδικά. Ο ερευνητής Γρηγόρης Δ. Σπανός με δουλειά μυρμηγκιού τα ανακάλυψε! Μας τα χαρίζει μαζί με ένα ιστορικό της ζωής του. Από τη γέννησή του στον Τσεσμέ της Μικράς Ασίας στο πέρασμα στη Χίο. Ο Φώτης που εγκαταλείπει το σχολείο στη Β' τάξη του Δημοτικού, όπως χιλιάδες παιδιά του λαού μας εκείνα τα χρόνια, ο Φώτης που γίνεται ψαρομανάβης ακολουθώντας τον πατέρα του, ο Φώτης που πνεύμα ανήσυχο δεν συμβιβάζεται μ' αυτό, ο Φώτης που βρίσκεται να μαθητεύει δίπλα σ' έναν τυπογράφο και τα γράμματα ξαναμπαίνουν στη ζωή του, ο Φώτης που διαβάζει συνεχώς ότι πέφτει στα χέρια του οπότε ξεκλέβει χρόνο. Και από τα δεκαοχτώ του χρόνια εκδίδει εφημερίδες, έντυπα, περιοδικά και για διάφορα κείμενά του καταδικάζεται. Κι αν η δεκαετία του 1930 ήταν για τον Αγγουλέ η περίοδος της οικονομικής ανέχειας από το 1940 και μετά μέχρι το τέλος της ζωής του ήταν ένας Γολγοθάς χωρίς Ανάσταση. Βρέθηκε κλεισμένος στα "σύρματα" στη Μέση Ανατολή, εκεί που οι "σύμμαχοί" μας οι Άγγλοι, φυλάκισαν μέσα στην έρημο χιλιάδες Έλληνες αριστερούς και κομμουνιστές αντιφασιστες. Καταπονημένος γυρίζει το 1945 στην Αθήνα κι από 'κει στη Χίο. Οι τραμπούκοι του εμφυλιακού μοναρχοφασιστικού κράτους τον έχουν στο στόχαστρο. Το 1948 τον συλλαμβάνουν μέσα σε μια ερειπωμένη δεξαμενή νερού που επί τέσσερις μήνες τύπωνε "παράνομα" έντυπα. Η συνέχεια γνωστή. Γιούρα, Σύρος, Ναύπλιο, Βούρλα, Δραπετσώνα, Κόρινθος, Κεφαλλονιά, Κρήτη, Αθήνα, Κέρκυρα... Έως το 1957 που αποφυλακίστηκε και επέστρεψε στη Χίο για να συνεχίσουν να του δυσκολεύουν τη ζωή οι ίδιοι. Έως το 1963... Η καρδιά του δεν άντεξε αλλά ο λαός της Χίου τον τίμησε με πάνδημη τη συμμετοχή του. Τελειώνοντας το ιστορικό της ζωής του έρχεται η ώρα να βουτήξεις στον κόσμο του... Κρατώντας την ανάσα σου, αφήνοντας έξω τη μπόχα του τότε και του σημερινού σύγχρονου κόσμου, βουτάς και αναπνέεις την ανθρωπιά, τη σεμνότητα, την αγωνιστικότητα του προλετάριου, ψαρά, τυπογράφου, ακούραστου εργάτη των γραμμάτων, ποιητή.
Παιδί του λαού, άνθρωπος βασανισμένος που έκανε τον πόνο του στίχο, τη δυστυχία στοχασμό, που αποδύθηκε σ' ένα αγώνα ζωής για ανθρωπιά, κοινωνική δικαιοσύνη [...]. Ο Φώτης Αγγουλές υπήρξε μια γλυκύτατη μορφή, μικρός το δέμας με πρόσωπο γελαστό και πότε θυμωμένο, με το χαρακτηριστικό ανάλαφρο περπάτημα, με το γαρύφαλλο, το βασιλικό ή το γιασεμί στο χέρι. Άνθρωπος άδολος, απονήρευτος, άκακος, απλός, ταπεινός, σεμνός με παιδική καλοσύνη, ευαισθησίες, ειλικρίνεια. Οι εγκύκλιες σπουδές του περιορίστηκαν στις δύο πρώτες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, όμως αναπληρώθηκαν από συνεχή μελέτη και προσπάθεια.
Όπως διαβάζουμε στο σημείωμα του εκδότη, στο δεύτερο, με τίτλο Τον είχα γνωρίσει τον Φώτη - τρεις αφηγήσεις με αφορμή το βιβλίο του Γρηγόρη Σπανού, η έκδοση αυτή (Στοιχειοθετώντας), θα γινόταν η αφορμή να γραφτούν κι άλλα βιβλία για τον Φώτη Αγγουλέ. Όπως κι έγινε! Δεν υπάρχουν λόγια για τα λόγια που έγραψαν από καρδιάς η Γεωργία Λουκά Μίτση, ο Μανώλης Γούτης κι ο Γιώργος Μαυρογιάννης, άνθρωποι που είχαν γνωρίσει στα μικράτα τους τον Φώτη. Τι ανθρωπιά, τι εξομολογήσεις, τι ιστορίες, τι γλώσσα, τι αισθητική! Αυτό το βιβλίο θα φέγγει για πάντα στο ράφι της βιβλιοθήκης μου! Κι όσο πιο σκοτεινές και να είναι οι μέρες που έρχονται η μορφή του προλετάριου ποιητή θα δεσπόζει σε αυτή τη γωνιά του σαλονιού μου. Όπως και τα λόγια αυτών των τριών ευγενικών ανθρώπων...
Φίλη αναγνώστρια και φίλε αναγνώστη γνώρισε τον κόσμο του Φώτη Αγγουλέ. Μόνο να κερδίσεις έχεις!
ΜΗΝ ΚΑΡΤΕΡΑΤΕ
Μην καρτεράτε να λυγίσουμε
μήτε για μια στιγμή
μηδ' όσο στη κακοκαιριά
λυγάει το κυπαρίσσι.
Έχουμε τη ζωή πολύ,
πάρα πολύ αγαπήσει.
Τα βιβλία "Φώτης Αγγουλές, ΣΤΟΙΧΕΙΟθετώντας - ποιήματα, πεζά, τα χρονογραφήματα του Σπέρου" και "Τον είχα γνωρίσει τον Φώτη - τρεις αφηγήσεις με αφορμή το βιβλίο του Γρηγόρη Σπανού" κυκλοφορούν από τις χιώτικες εκδόσεις "άλφα πι".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου